Prof. dr hab. n. med. dr h.c. multi Henryk Skarżyński to światowej sławy otochirurg i specjalista otorynolaryngologii, audiologii, foniatrii i otolaryngologii dziecięcej. Od 1994 r. specjalista krajowy, a następnie konsultant krajowy w dziedzinie audiologii i foniatrii, od 2011 r. konsultant krajowy w dziedzinie otorynolaryngologii. Pierwszy w Polsce wszczepił implanty: ślimakowe (1992), do pnia mózgu (1998), ucha środkowego (2003). W 1997 r. zapoczątkował pierwszy w świecie program leczenia częściowej głuchoty (Partial Deafness Treatment, PDT) i zachowania resztek słuchowych, a w 2002 zoperował pierwszego w świecie pacjenta dorosłego z częściową głuchotą. W 2004 r. zoperował pierwsze w świecie dziecko z tym schorzeniem. Metoda PDT – uważana za polską specjalność jako „metoda Skarżyńskiego” (opracował nową elektrodę i procedurę chirurgiczną) – została wdrożona w wielu ośrodkach na świecie.
W dorobku profesora znalazło się już ponad 150 nowych rozwiązań klinicznych, które przyczyniły się do rozwoju implantów słuchowych, otochirurgii i audiologii w Polsce oraz na świecie. Prof. Henryk Skarżyński jest m.in. inicjatorem i organizator drugiego w Europie ośrodka „Cochlear Center” (1993), resortowego Instytutu Fizjologii i Patologii Słychu (1996), Międzynarodowego Centrum Słuchu i Mowy (2003), Światowego Centrum Słuchu (2012). Dzięki prawie trzem dekadom działań tego lekarza i naukowca Polska znajduje się w światowej czołówce krajów, które realizują badania przesiewowe słuchu u dzieci, a polscy pacjenci mają dostęp do wielu najnowszych technologii jako pierwsi lub jedni z pierwszych w świecie. Od wielu lat jest niekwestionowanym liderem, wykonując najwięcej w świecie operacji poprawiających słuch.
Autor i współautor ponad 1000 publikacji i ponad 3000 doniesień naukowych na zagranicznych i krajowych konferencjach, kongresach, sympozjach.
Prowadzi rozległą działalność edukacyjną dla studentów oraz lekarzy z Polski i z zagranicy. Przeprowadził pokazowe operacje dla ponad 4000 tysięcy profesorów, ordynatorów i innych specjalistów podczas specjalnych międzynarodowych warsztatów otochirurgicznych Window Approach Workshop, a także goszcząc w szpitalach kilkunastu krajów Azji, Ameryki Płd. i Europy. Łącznie wykonał ich ponad 1000.
Jest Profesorem Honorowym Uniwersytetu w Provo (USA, 1998), doktorem honoris causa Akademii Pedagogiki Specjalnej (2011), Uniwersytetu Warszawskiego (2012), Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej (2014). Profesorem Nadzwyczajnym State Medical and Pharmaceutical University Nicolae Testemitanu w Mołdawii (2014), Honorowym Profesorem Narodowego Centrum Matki i Dziecka w Biszkeku w Kirgistanie (2016).
Członek ponad 20 najważniejszych krajowych i zagranicznych towarzystw naukowych – przewodniczący Komitetu Nauk Klinicznych PAN, honorowy członek polskiego i słowackiego towarzystwa otolaryngologów, pierwszy w historii pochodzący z Polski członek amerykańskiego towarzystwa otologów – American Otological Society oraz neurootologów – American Neurotology Society, członek CORLAS, POLITZER, ISA, IAO, EAONO i EFAS. Członek Europejskiej Akademii Nauk i Sztuk, członek-założyciel Forum Słuchu przy WHO.
W 2024 r. odznaczony Orderem Orła Białego – najstarszym i najwyższym odznaczeniem państwowym Rzeczypospolitej Polskiej nadawanym za znamienite zasługi cywilne i wojskowe dla pożytku Rzeczypospolitej Polskiej. Laureat licznych nagród i odznaczeń państwowych, przyznawanych przez Prezydenta RP, Premiera RP oraz ministrów: zdrowia, nauki i szkolnictwa wyższego, spraw zagranicznych, gospodarki, edukacji, rozwoju regionalnego, a także przez środowisko medyczne w kraju i za granicą. Odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim, Oficerskim i Komandorskim OOP, a także państwowymi odznaczeniami Króla Belgii (dwukrotnie), Prezydentów Gruzji i Ukrainy. Honorowy Obywatel Warszawy.
W 25. rocznicę odzyskania przez Polskę wolności uhonorowany w plebiscycie powszechnym tytułem „Człowieka Wolności” jako zwycięzca w kategorii „nauka”. W roku 2018 odznaczony przez Prezydenta RP Medalem Stulecia Odzyskanej Niepodległości, a przez Prezesa Rady Ministrów medalem i dyplomem „100-lecia Odzyskania Niepodległości”. W roku 2019 nagrodzony Godłem Promocyjnym Orła Białego oraz Prezesa Rady Ministrów na wniosek Urzędu Patentowego Odznaką Honorową „Za Zasługi dla Wynalazczości”.
Wszczepienie implantów leczących głuchotę przez prof. Skarżyńskiego zostało także uznane w plebiscycie „Nauka to wolność”, zorganizowanym przez Ministerstwo Nauki i Szkodnictwa Wyższego za najważniejsze naukowe wydarzenie ostatnich 25 lat. W roku 2019 Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej (NAWA) wyróżniła „Metodę Skarżyńskiego – polską szkołę w leczeniu częściowej głuchoty” jako jedno z 34. osiągnięć promujących polską naukę na świecie.
Prof. Henryk Skarżyński był odznaczony również przez środowisko kościelne: nadanym przez Papieża Franciszka Medalem Papieskim Pro Ecclesia et Pontifice, a także Medalem Prymasowskim przyznanym przez JE Ks. Abp. Wojciecha Polaka Prymasa Polski oraz Medalem „Za zasługi dla Archidiecezji Warszawskiej” przyznanym przez JE Kardynała Kazimierza Nycza. Przez Międzynarodową Kapitułę nagrodzony Orderem Uśmiechu i Medalem ECCE HOMO. W roku 2016 i 2017, w ogłoszonym przez redakcję „Pulsu Medycyny” rankingu „Lista Stu”, został uznany za najbardziej wpływową osobę w polskiej medycynie, a w pierwszej setce plasował się wielokrotnie we wszystkich kategoriach, zajmując miejsca od 46. do 1. Od środowiska technicznego otrzymał tytuł „Złotego i Honorowego Inżyniera”. W śród około 150 nagród przyznanych przez różne środowiska są: „Buława Biznesu” przyznana przez Polsko- Ukraińską Izbę Gospodarczą, „Specjalna Perła Honorowa” przyznana przez redakcję Polish Marketu, a także tytuł „Wybitnego Polaka” przyznany przez Kapitułę Konkursu „Teraz Polska”, Medal Komisji Edukacji Narodowej, Medal Senatu RP. Medal im. prof. Jana Nielubowicza Okręgowej Rady Lekarskiej w Warszawie, tytuł „Benevolenti” za wspieranie inicjatyw prospołecznych Fundacji „Pro Seniore”, Medal im. Tytusa Chałubińskiego, Odznaka „Bene Meritus”, „LAUDABILIS” – to odznaczenia przyznane przez Okręgową Radę Lekarską, a tytuł „Godny zaufania” za szczególne zasługi na rzecz Samorządu Lekarskiego, Medal „Gloria Medicinae” nadany za wybitne zasługi dla medycyny przez Polskie Towarzystwo Lekarskie. Wśród laurów przyznanych profesorowi znalazły się również m.in.: statuetka Telewizyjnej Akademii Wiktorów w kategorii Osobowość Nauki i Kultury, „Honorowy Oskar Polskiego Biznesu – 20-lecia”, główna nagroda na „21st Century Achievement Award Winners” w kategorii opieki zdrowotnej za System Zdalnego Fittingu i Telerehabilitacji” w Waszyngtonie, nagroda Specjalna oraz Medal im. Prof. Zbigniewa Religi przyznany przez Fundację Dzieciom „Zdążyć z Pomocą”. Za zasługi i współpracę odznaczony medalami przez Uniwersytet Warszawski, SGGW, Warszawski Uniwersytet Medyczny, Politechnikę Gdańską oraz Warszawską, Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Jest członkiem honorowym Polskiego, Kubańskiego, Słowackiego i Naddunajskiego Towarzystwa Otolaryngologów, Chirurgów Głowy i Szyi oraz Polskiego Towarzystwa Lekarskiego.
W imieniu polskiej nauki i medycyny podjął się z zespołem organizacji badań przesiewowych w ponad 20 krajach Azji, Europy, Afryki i Ameryki Płd.
Zainicjował i koordynował program „Wyrównywania szans dzieci z zaburzeniami komunikacyjnymi w krajach europejskich” – zagadnienia włączonego do priorytetu prezydencji Polski w UE. Był głównym inicjatorem podpisania dwóch naukowych konsensusów europejskich nt. badań przesiewowych słuchu u dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym oraz nt. badań przesiewowych słuchu, wzroku i mowy u dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym pod nazwą European Consensus Statement on Hearing, Vision and Speech Screening in Pre-School and School-Age Children. W następstwie tych działań realizowanych wspólnie z Ministerstwem Zdrowia przyjęta została przez Parlament UE dnia 2 grudnia 2011 r. Council Conclusions on Early Detection and Treatment of Communication Disorders in Children, Including the use of E-Health Tools and Innovative Solutions („Konkluzja Rady UE nt. wczesnego wykrywania i leczenia zaburzeń komunikacyjnych u dzieci, z uwzględnieniem zastosowania narzędzi e-zdrowia i innowacyjnych rozwiązań”).
Szczególnym wyróżnieniem dla prof. Henryka Skarżyńskiego było przyznanie przez społeczność świata naukowego w 2016 r. na światowej Konferencji specjalnego dyplomu za przywództwo i inspirowanie społeczności międzynarodowej poprzez stworzenie cieszącego się światową renomą ośrodka medycznego poświęconego chirurgicznemu leczeniu zaburzeń słuchu oraz za niestrudzone orędownictwo na rzecz osób z zaburzeniami słuchu na całym świecie przyznane podczas 14th International Conference on Cochlear Implants and Other Implantable Technologies – CI2016 w Toronto.
Inicjator i pomysłodawca największego projektu profilaktycznego – Wielospecjalistycznego Programu Przeciwdziałania Chorobom Cywilizacyjnym i Wsparcia Zdrowia Polaków „Po Pierwsze Zdrowie”, a także Kongresu Zdrowie Polaków organizowanego od 2019 r.
Wyjątkowym osiągnięciem w działalności naukowej, klinicznej i dydaktycznej było przygotowanie koncepcji, wybudowanie i uruchomienie Światowego Centrum Słuchu – największego w świecie ośrodka naukowego i klinicznego, w którym wykonywanych jest najwięcej w świecie operacji poprawiających słuch.
Według danych z listopada 2024 roku prof. Henryk Skarżyński jest światowym liderem na liście naukowców prowadzących badania w zakresie częściowej głuchoty (partial deafness) – ma na swoim koncie najwięcej publikacji dotyczących tego zagadnienia. Wyniki analizy piśmiennictwa światowego dla takich słów kluczowych jak, np. okienko okrągłe (round window), badania przesiewowe słuchu (hearing screening), słuch (hearing), implant słuchowy (hearing implant) czy zachowanie słuchu (hearing preservation) wskazują, że plasuje się w pierwszej dziesiątce naukowców – autorów prac naukowych w wymienionych obszarach.
Więcej: www.henrykskarzynski.pl