O programie

Program leczenia częściowej głuchoty (Partial Deafness Treatment, PDT) został opracowany przez prof. Henryka Skarżyńskiego z myślą o pacjentach, którzy nie słyszą średnich i wysokich dźwięków przez co mają wielki kłopot z rozumieniem mowy i codzienną komunikacją z otoczeniem. Sprawne porozumiewanie się odgrywa kluczową rolę w rozwoju współczesnego społeczeństwa, tymczasem odsetek osób niepełnosprawnych słuchowo wzrasta, zwłaszcza w starzejących się społeczeństwach. Metoda leczenia częściowej głuchoty wg. Skarżyńskiego to szansa dla milionów takich ludzi na odzyskanie w pełni wydolnego słuchu, normalne życie i swobodną komunikację. Dlatego jest to niewątpliwie jedno z największych osiągnięć współczesnej nauki i medycyny.

Fenomen leczenia częściowej głuchoty wg. Skarżyńskiego polega na zachowaniu istniejących resztek naturalnego słuchu w zakresie niskich, lub niskich i średnich częstotliwości tzw. słuchem elektrycznym, jaki tworzy się po wszczepieniu  systemu implantu ślimakowego. Zabieg operacyjny polega na  umieszczeniu kapsuły implantu w kości skroniowej i atraumatycznym wprowadzeniu elektrody implantu do ucha wewnętrznego (ślimaka). Zewnętrzna część systemu implantu ślimakowego, tzw. procesor mowy, który pacjent nosi za uchem,  przetwarza dźwięk na  mikroimpulsy elektryczne i przesyła je za pomocą fal elektromagnetycznych przez skórę do wszczepionej elektrody. Pozwala to na stymulację elektryczną zakończeń nerwu słuchowego i dalsze przeniesienie informacji do kory mózgu, gdzie są one odbierane jako wrażenia słuchowe.

Kluczowym momentem operacji jest wprowadzenie elektrody do części ślimaka, gdzie komórki słuchowe odpowiedzialne za odbiór średnich i wysokich częstotliwości uległy zniszczeniu z pozostawieniem nienaruszonych obszarów ucha, w których odbierane są jedynie niskie lub niskie i średnie częstotliwości. Pierwsze prace w tym zakresie zostały przedstawione przez prof. Henryka Skarżyńskiego w 1997 r. na konferencji w Nowym Jorku i od tego czasu rozpoczęła się realizacja Programu. W 2002 r. przeprowadził on pierwsze w świecie operacje klasycznych przypadków częściowej głuchoty u pacjentów z zachowanym socjalnie wydolnym słuchem do 500 Hz, a następnie w kolejnych latach w typach częściowej głuchoty z zachowanym słuchem do 1000 i 1500 Hz.

Od kilkunastu lat regularnie przeprowadzane operacje przywracające w taki sposób słuch w Polsce są transmitowane „na żywo” w ramach światowej sieci telemedycznej (Live International Otolaryngology Network) podczas konferencji i światowych kongresów, a także specjalistycznych warsztatów Window Approach Workshop. Fenomen zachowania naturalnego słuchu i połączenia go ze słuchem uzyskanym w wyniku wszczepienia implantu i stymulacji elektrycznej był możliwy dzięki opracowaniu techniki chirurgicznej, tzw. „sześciu kroków wg. Skarżyńskiego”, która umożliwia wprowadzenie elektrody w sposób minimalnie inwazyjny, bez ryzyka uszkodzenia zdrowej części ślimaka.

Połączenie zachowanego własnego słuchu akustycznego ze słuchem elektrycznym daje zaskakująco dobre wyniki. Pacjenci, którzy odbierali zaledwie kilka do kilkunastu procent informacji dźwiękowej, mają po leczeniu słuch pozwalający na swobodne komunikowanie się z innymi, rozmawianie przez telefon, czerpanie przyjemności ze słuchania muzyki, a nawet rozwijanie swoich pasji artystycznych takich jak gra na różnych instrumentach, śpiewanie, komponowanie muzyki. Niektórzy dorównują nawet profesjonalnym muzykom, o czym można przekonać się m.in. podczas organizowanego od pięciu lat z inicjatywy prof. Henryka Skarżyńskiego  Międzynarodowego Festiwalu Muzycznego Dzieci, Młodzieży i Dorosłych z Zaburzeniami Słuchu „Ślimakowe Rytmy”.  

Pierwszą w świecie operację wszczepienia implantu ślimakowego i klasycznego dopełnienia naturalnego słuchu elektrycznie prof. Henryk Skarżyński przeprowadził w 2002 r. W 2004 roku jako pierwszy w świecie wykonał taką samą operację u dziecka. Dotychczas przeprowadził on ponad 4,5 tysięcy takich operacji, a utworzone i kierowane przez niego Światowe Centrum Słuchu IFPS w Kajetanach, w którym od 16 lat wykonuje się najwięcej w świecie operacji poprawiających słuch, jest liderem światowym w leczeniu częściowej głuchoty i innych zaburzeń słuchu. Sam Profesor wykonał dotychczas ponad 200 tys. procedur chirurgicznych.

Prof. Henryk Skarżyński zadbał o upowszechnienie programu leczenia częściowej głuchoty – obecnie jest ona stosowana w ponad 50 ośrodkach otochirurgicznych na świecie. Wraz z 46 zagranicznymi naukowcami ze wszystkich kontynentów opracował pierwszą w świecie skalę oceny wyników leczenia, a następnie rozpoczął w 2007 r. największy w świecie cykl międzynarodowych warsztatów – Window Approach Workshop (WAW). Podczas 50 edycji WAW przeprowadził w Światowym Centrum Słuchu ponad tysiąc operacji pokazowych, które obserwowało ponad 4 tys. specjalistów ze wszystkich kontynentów.